گزاره‌های ملکی در زبان شهمیرزادی: یک بررسی رده‌شناختی

مفهوم مالکیت یکی از مفاهیم جهانی و قابل بررسی در زبان‌های دنیاست. مفهوم مالکیت به دو صورت اسمی و گزاره‌ای بیان می‌شود. در مقالۀ پیش رو زبان شهمیرزادی برای بررسی مفهوم مالکیت از نوع گزاره‌ای انتخاب شده‌است. این پژوهش بر پایۀ رویکرد نقشی- رده‌شناختی و بر اساس رده‌ها و زیرشاخه‌های چهارگانۀ پیشنهادی استیسن (2009) برای ساخت مالکیت صورت گرفته است. برای این منظور ابتدا پرسشنامه‌ای برای همین منظور تهیه و از طریق مصاحبه با گویشورانِ این گویش، داده‌های مورد نظر گردآوری شده است. چهار رده زبانیِ مالکیت مکانی، مالکیت بایی، مالکیت مبتدایی و مالکیت با فعل داشتن برای رمزگذاری گزاره های ملکی در زبان ها مورد نظر استیسن است. در زبان شهمیرزادی سه رده از بین چهار ردۀ مورد نظر چارچوب نظری مقاله، برای رمزگذاری گزاره‌های ملکی انتخاب می‌شود. در این زبان مالکیت مبتدایی مشاهده نمی‌شود و سخنگویان تمایل دارند که بیشتر گزارۀ ملکی با فعل ʼداشتنʻ را به کار ببرند به همین دلیل از بین سه ردۀ انتخابی نیز رده مالکیت با فعل ᾿داشتن῾ بسامد کاربردی بالاتری نسبت به سایر رده‌ها دارد.